In deze blogserie ‘het ABC voor je bevalling’ deel ik graag al die tips en tools die je zo toe kunt passen. Dingen die je eigenlijk altijd al bij je hebt of in vrijwel elke omgeving te vinden zijn – als je tenminste niet op een prachtige plek in de buitenlucht bevalt.
Vandaag in deze serie: de C van Controle loslaten
Controle, soms hebben we er een ingewikkelde relatie mee. En geeft het houvast in onzekere tijden. Maar soms is overgave – en dus het loslaten van controle, of het idee dat we controle hebben – een betere optie. En dat is zeker zo tijdens je bevalling. Enerzijds blijft een bevalling onvoorspelbaar. Anderzijds kun je wel invloed uitoefenen op het verloop van je bevalling. De belangrijkste reden om juist de controle los te laten is dat je daar je ‘denkende’ brein voor gebruikt, terwijl je juist je meer primitieve brein en je lichaam nodig hebt. Dus met controle loslaten gaat het vooral om het niet met je ‘denkende brein willen sturen van het proces.
Voorbereiding op de bevalling
In de voorbereiding wil je juist wel sturen: bepaal je wensen en voorkeuren en gebruik bijvoorbeeld BRAINS om te bepalen welke keuzes je in verschillende situaties wilt maken – zonder de ruimte te verliezen om in het moment zelf andere afwegingen (en dus keuzes) te maken. Je ideeën over wat op enig moment de juiste keuze is voor jou, je baby en je gezin kan veranderen. En dat is oké. Dus maak een plan, maar blijf flexibel in de uitvoering. Uiteindelijk gaat het om een mooie en fijne ervaring en die kan er wel eens heel anders uit blijken te zien dan wat je van te voren hebt bedacht.
Misschien stel je je een mooie badbevalling voor, maar stap je in bad en denk je “Oh nee, dit is het niet. Ik wil bewegen.” Misschien wilde je gaan dansen tijdens je bevalling en blijkt dat niet fijn. Er is geen goed en fout in je bevalling. En of je nu wel of niet je plan volgt, dat maakt niet uit. Er is geen falen. Je kunt je alleen zo goed mogelijk voorbereiden en dan in het moment zelf je lichaam volgen…
Creëer de omstandigheden die je nodig hebt om jouw ideeën tot uitvoering te brengen. Denk aan de sfeer, licht, temperatuur, geluid, de mensen die je om je heen wilt en de tools die je wilt gebruiken. Maar ook aan het beperken van verstoringen: hoe kun je die voorkomen? Bijvoorbeeld de bel eruit, de telefoon op stil, mensen laten weten dat ze het vanzelf horen wanneer de baby geboren is, een “niet storen”-bordje op de deur enz. Al die dingen die het verloop van je bevalling kunnen beïnvloeden.
Controle loslaten
Als je je voorbereiding hebt gedaan, dan begint het loslaten al. Het wachten op de start van de bevalling, het zich laten ontvouwen van jouw bevalling. Loslaten hoe het zou ‘moeten’ zijn. En dat is niet per se makkelijk. (Vraag het aan iedereen die me kent en ze zullen je vertellen dat ik een enorme controle freak en perfectionist kan zijn, ik heb echt moeten leren loslaten – en nog steeds.) En het gaat ook niet vanzelf: het is een vaardigheid die je jezelf kan aanleren – soms gaat het beter, soms niet. En soms is controle nuttig. Meestal ligt er een andere behoefte onder en hoop je door controle uit te oefenen te krijgen wat je nodig hebt.
Over het algemeen kunnen we loslaten als we ons veilig voelen en gedragen weten. Wanneer we gezien, gehoord, serieus genomen en geliefd voelen. Dan kunnen we ook een gevoel van onzekerheid verdragen: niet weten hoe de bevalling gaat verlopen, hoe het gaat zijn. Omdat we weten dat wij en de mensen om ons heen gaan helpen tijdens deze reis door het onbekende. Omdat we vertrouwen hebben in onszelf, onze baby, het proces en de mensen die ons bijstaan. Creëer de omstandigheden die je nodig hebt, om je over te kunnen geven aan je bevalling, in de voorbereiding – vraag je geboortepartner dat tijdens de bevalling te doen, zodat jij je kunt focussen op wat je lijf en baby je vertellen.
Tijdens de bevalling
Tijdens je bevalling kan het helpen om je ademhaling te gebruiken en je voor te stellen dat je kalmte en rust inademt en je behoefte aan controle (waar vaak angst, onzekerheid of bezorgdheid aan ten grondslag ligt) los te laten. Loslaten is een keuze, een intentie. Kies ervoor om in het hier-en-nu te zijn, aanwezig te zijn in het in je lijf in dit moment en mee te bewegen met en je over te geven aan het proces. Nu deze contractie, nu deze ontspanning – de beweging van het leven zelf: in, uit… Volg je lijf. Wat heeft het nodig? Beweging, water, aanraking, support enz. Voel, laat je denken los.
Kijk of je zo weet waar de behoefte vandaan komt: wat heb ik nodig om me over te kunnen geven? Meer steun, meer tijd en ruimte, meer rust, meer opties of meer vertrouwen? Of juist minder van wat stoort: licht, geluid, mensen om je heen enz.? Vraag erom. Of laat je partner je behoefte communiceren met zorgverleners waar dat nodig is. (In het begin van de bevalling lukt dat nog wel, later in de bevalling vraagt het meer van je geboortepartner en zorgverlener(s) om een inschatting te maken van wat je nodig hebt – een koud washandje, een slokje water, massage of tegendruk, een houding of beweging, aanmoediging. Je voelt vanzelf of hun suggesties passen en dat kan per contractie of ontspanningsmoment verschillen.)
Oefening
Sta de komende week eens stil bij jouw behoefte aan controle: wanneer voel je die? Wanneer niet? Word je bewust van de momenten dat controle wilt uitoefenen: wat ligt daar ten grondslag? Hoe probeer je controle uit te oefenen, wat is je strategie? Word je boos, star of rigide? Ga je onderhandelen? Of ga je je misschien hulpeloos gedragen, zodat anderen doen wat je wilt?
Probeer vervolgens vaker de controle los te laten. Vraag je af wat er zou gebeuren als je de situatie op zijn beloop zou laten. Controle uitoefenen is niet per se goed of fout, maar soms is het meer of minder passend in de situatie: hoe is dat nu in deze situatie? Wat geeft een beter resultaat? Er is nooit één juist antwoord en je kunt het ook niet fout doen! Kijk met compassie naar jezelf en sta jezelf toe om – met vallen en opstaan – te leren.
Wil jij je toolkit verder aanvullen? Lees dan het volgende blog in deze serie: de D van Dansen.
